(Чанд нукта андар ҳошияи Паёми Пешвои миллат, бавижа дар хусуси ҳифзу муаррифии мероси маънавии ниёгон)

  Қисмати фарҳанги маънавии миллати тоҷик ба аксар донишварону муҳаққиқон бармало аст, ки дар тӯли таърих ҳамеша зери таассуби диндорону аҷнабиён ба нестиву нобудӣ рӯ ба рӯ гардидааст, аммо чун миллати тоҷик аз гузашта то ба имрӯз фарҳангофару маърифатпарвар аст, ҳадди ақал дар маҳдудаи деҳаву шаҳрак ё худ хонавода фарҳангу маънавиёти худро пос медошту ҳифз мекард.

  Биниши дунявӣ ё тарзи тафаккури секулорӣ таҷрибаи самараноки башарият ба шумор меравад ва ҳарчанд ки аз нуфузу ҳузури секулоризм ё дунявият дар умури зиндагии башарӣ фурсати чандон зиёде нагузаштааст (зиёда аз сад сол аст, ки дунявият ва тарзи зиндагии секулорӣ дар ҷаҳон машруият пайдо кардааст), аммо муваффақияту комёбиҳое, ки дар заминаи тасаллути ин навъ низоми инсонсоз дар дунёи мутамаддин рӯйи кор омадааст, беназиранд. Ба сухани дигар, дар сад соли охир тарзи тафаккури дунявӣ, ки бо илммадорӣ ва хирадмеҳварӣ тавъам аст, ҷаҳонро ба куллӣ тағйир дода, роҳро барои пешрафту тараққиёти инсонӣ ҳамвор сохтааст. Он чи ки дар умури рӯзмарраи худ истифода мекунем, ҳамагӣ маҳсули зеҳни ҷӯёву пӯёи башар ва бавижа, ҳосили омӯзишҳо, донишҳо, бинишҳо, бардоштҳо, таҷрибаҳо ва мушоҳидаҳои инсони секулоранд. Ин аст, ки секулоризм ё дунявият бо ақлу мантиқ кор гирифтани башар мебошад.

   Ҷашни Сада аз муҳимтарин ҷашнҳои мардуми тоҷику форси даврони ботон дар қатори ҷашнҳои Меҳргон, Тиргон ва Наврӯз ба шумор меравад. Ин ҷашн яке аз маросимҳои суннатии мардуми форсизабонон ва эронитабори дунё буда, дар оғози  шомгоҳ даҳуми баҳман (зо январ) баргузор мегардад, ки ин рӯзро Обонрӯз меноманд. Ҷашни Сада ҷашни ғалабаи нур бар зулмот, некӣ бар бадӣ ва ягонагиву ҳамбастагӣ, муҳаббату садоқати мардум дар мӯқобили бесадоқатию беотифагӣ аст. Мардуми эронитабор, махсусан дар як қатор шаҳрҳои Эрон, аз ҷумла дар Теҳрон, Шероз, Исфаҳон, Ромсар,   Аҳвоз, Кирмон, Кошон, Язд, Ҳамадон, Сабзвар, Шабистар, Ҳамадон ва кишварҳои Аврупо (Суис), Амрико (Калифорния), Австралия ва ғайраҳо бо гирд омадани мардум дар як макон аз шаҳр, ё шаҳристону деҳот дар паҳлуи якдигар ҷамъ омада, оташи ниҳоят бузург гирён мекунанд ва ба сурудхониву пойкубӣ шурӯъ менамоянд.  

   Борҳо мушоҳида кардаам, ки мардуми камбизоат аз афроде, ки соҳиби машинҳои зебои хориҷӣ ҳастанду дар даст телефонҳои қиматбаҳои кисагӣ, дорои "ноутбук"-ҳо, дар тан либосҳои озодаву шинам бо одоби ҳамида сайл мекунанд, рашк мебаранд. Балки онҳоро бад мебинанд. Ин ҳолатро дида, нидои устод Тоҳир Собиров – коргардони шинохтаи “Тоҷикфилм” ба ёдам меояд, ки мегуфтанд: “Мурад камбағалӣ” ...