Ҳар кас мехоҳад ба гузашта нигарад, гузаштаро бо чашмони худ бубинад, пайдоиши Замину ситорагону коинотро бинад, лек фикр мекунад, ки ин кори гайриимкон . Яъне чӣ хел инсон метавонад ба гузашта нигарад ва онро бо чашмони худ бубинад? Ба гузашта нигоҳ кардан имкон дорад. Албатта, Шумо фикр доред, ки тавассути кинову китобу қиссаву афсона таъриху гузаштаро варақгардонӣ кардан мумкин. Вале  рохи дигаре ҳаст, ки Шумо метавонед ҳодисаи гузаштаро бо чашмони худ бубинед ва мушоҳида намоед. Мо роҳашро мегӯем: ба осмони ситоразор нигаред. Дар пеши Шумо тахрихи чандинмиллионсола ҷилвагар мешавад. Дар ҳақиқат дар осмон асрори зиёде нуҳуфтааст, аз он ҷумла ҳодисаҳои гузашта. Ин  мӯъҷиза нест, як ҳодисаи оддист.

   Дар ҳаёти ҳаррӯзаамон мо ин саволро бисёр шунидагӣ ҳастем, аммо то ҳол бисёриамон ҷавоби аниқашро намедонем. Чун ман дар ихтисоси астрономия таҳсил менамоям, бисёриҳо ин саволро доданд, ки одамони дар поёни Замин буда барои чӣ намеафтанд. Дар ҳақиқат ин ба назар аҷоиб менамояд, зеро мо баъзе чизҳоро бо чашми худ дида хулоса мебарорем. Масалан, азбаски мо заминро ҳамчун тӯб тасаввур мекунем, ҷисми дар болои тӯб будагӣ намеафтаду бо рафти поёншавӣ ба афтидан сар мекунад. Хусусан ҷисм дар қисмати поёнии тӯб умуман истода наметавонад, албатта ба шарте, ки часпак набошаду ширеш накарда бошем. Аммо дар ин ҳолат мо Заминро бо тӯб муқоиса карда наметавонем, зеро дар инҷо як мафҳум аст, ки инро ба мо иҷозат намедиҳад. Оиди ин мафҳум поёнтар сухан меронем. 

   Инсоният дар талоши донистану фаҳмидани марзҳои Коинот то ба розҳои ниҳоии асроромези асосҳои олами моддӣ расиданро ҳадафи худ қарор додааст. Яке аз роҳҳои омўзиш ўро ба сўи микроолам (олами атому ҳаста ва зарраҳои бунёдӣ) ва роҳи дигар ба сўи макроолам (чизҳои гирду атроф, ҳодисаҳои дар атмосфера рухмедодаву олами ситораву сайёра, вартаҳои сиёҳ ва ғ.) мебарад. Ҳамин аст, ки ҳадаф ва мазмуни маърифат - фаҳмидани равандҳои ниҳоӣ ва асроромези табиат ва ҷойгоҳи мо дар коинот аст, ки дар ҳар замону макон инсони солимақлро ба ҳаяҷон меорад ва боз ақли солимро ба омўзишаш ҷалб менамояд.Имрӯзҳо вобаста ба пешрафти илму технологияи нодир қисми зиёди ҳодисаҳои табиӣ ба манфиати инсоният истифода бурда мешаванд ва аз тарафи дигар бархе ҳаводиси табиӣ натанҳо ба манфиати инсоният истифода бурда намешаванд, балки ҳамчун хатар таҳдид менамоянд. Ҳодисаҳои паҳншавии мавҷи электромагнитӣ дар фазо, дар зери поршени муҳарики механикӣ сухтани сӯзишворӣ, намудҳои гуногуни реаксияҳои органикиву ғайриорганикӣ, ба самти муайян равона намудани дастаи электронҳо, ки асоси электроника аст, ҳодисаҳои оптикӣ ба монанди истифодабарии лазерҳо дар саноату тиб ва дигару дигар, барои беҳбудии шароити зисту зиндагонии инсоният самаронок истифода бурда мешаванд.

   Мафҳуми “экология” соли 1866 аз ҷониби табиатшиноси машҳури олмонӣ Эрнст Геккел ба илм ворид гардидааст. Дар аввалҳо экологияро ҳамчун як соҳаи кўчаки илми табиатшиносӣ медонистанд. Солҳои охир бошад, экология ба маънои васеъ истифода шуда, онро барои ифодаи муҳити носолим, инчунин ҷомеа, оила, маданияту фарҳанг ва саломатии инсон, тозагӣ ва истеҳсолот низ ба кор мебаранд. Пас экология илмест, ки муносибати организмҳои зиндаро аввал байни худ, баъдан бо муҳити сукунат ва дар охир мавқеи инсонро дар табиат меомӯзад.