JM Free Ebooks - шаблон joomla Форекс
Сешанбе, 08 Майи 2018 12:31

Ҷанг аз нигоҳи иҷтимоӣ

Муаллиф:

 Туро  аз  ҷаҳон,  баҳра ҷанг  асту  бас,

Ба фарҷоми  гетӣ  намонад  ба  кас.

Фирдавсӣ

           Муҳтавои  матлаби мухтасари мо  дар  робита  ба  масъалаи   ҷанг   аз  нигоҳи  иҷтимоӣ    аз  қарори  зайл  аст:

. Вожаи «ҷанг» маънои  набард,  пайкор, разм (ниг.: Соатчӣ М. Фарҳанги  донишгоҳӣ, ҷилди аввал. Теҳрон, 1371. -С. 496), ҷидолу  қитол,  корзор,  ситеза,  ҳарб (Гастон Б. Ҷомеашиносии ҷанг. Теҳрон,  1368. –С.1)-ро дошта, ҳамчун истилоҳи  илмӣ  дар  шакли, «полемология» (аз  вожаи  юнонии  полемос - ҷанг   ва  логос -  илм), яъне ҷангшиносӣ истеъмол   мешавад. Ин калима (полемологияро)-ро нахустин  маротиба соли  1946  донишманди  урупоӣ   Б.  Гастон дар  китоби «Сад  миллион  барда» пешниҳод  намудааст (ГастонБ. Ҷомеашиносии ҷанг. Теҳрон,  1368. -С.1).

 Мувофиқи маълумоти расмӣ, содироти кишвар дар соли 2017 133,3 ва воридот 91, 5 дарсадро ташкил дод ва ҳиссаи он дар гардиши савдои хориҷӣ дар маҷмӯъ 30, 2 дарсад ва воридот 69, 8  дарсад мебошад.
  Ин нишондиҳандаи хуб аст. Зеро дар солҳои пешӣ содироти кишвар агар танҳо аз ҳисоби алюминийи аввалия, нахи пахта ва сабзавоту мева ташаккул меёфт, айни замон ҳиссаи он дар гардиши савдои хориҷӣ аз 20 дарсади соли 2015 - ум ба 30, 2 дарсад дар соли 2017 баробар гардид.

  Шеър, қабл аз ҳама, ба ангезиш додани зеҳн, эҳсосу авотиф, такон додани ҷомеа ва бад-ин васила бедор кардани равони хоболуди инсонӣ сари кор мегирад. Шоир ҳама умр талош мекунад, ки ба воситаи шеър ҷомеаро бедору ҳушёр намояд ва ба роҳи худҷӯшӣ ва худсозӣ ҳидоят кунад. Дар ин масири мушкилписанд шоир чашми худро мебандад, то чашми дигарон боз шавад.

 

 Аз бозе ки инсон худро дар баробари ҳастӣ ва мушкилоти рӯзмарраи зиндагӣ шинохт, бо фарҳанг сари кор гирифт ва онро ба сифати ҳастаи муносибатҳо ва меъёри шинохти табиат, ҷамъият ва кайҳон пазируфт. Зимнан, агар инсон дар муҳити биологӣ ба арсаи вуҷуд қадам ниҳода бошад, бо фарҳанг ба фазои сохтану офариш ворид гардид ва олами пешорӯйи худро аз нав тавлиду бозсозӣ кард. Бар ин мазмун, фарҳанг маҷмӯаи дастовардҳои моддию маънавии инсон дар тӯли таърих аст ва раванди таъсироти мақсаднок ва ҳадафманди инсон ва ҷомеаи инсониро ба табиат дар идомати ҳастӣ талаққӣ мекунад. Аз ин ҷост, ки комплекси илму донишҳо, бинишу ҷаҳонфаҳмиҳо, фаросату фазилатҳо, ибтикороту ташаббусҳо ва иқдомоту роҳкорҳои инсонӣ, ки бар таҳаввулоту тараққиёт сабаб мегарданд, фарҳанг номида мешаванд.

Китобҳо