Дар олами андешаи ирфонӣ ва фалсафии миллӣ Ибни Сино ва Шайх Шаҳобуддини Суҳравардӣ ҷойгоҳи вижаеро моликанд ва ин ҳар ду ба сифати бузургтарин андешамандони ду буъди (соҳаи) андешаи башарӣ – ирфон ва фалсафа шинохта ва пазируфта шудаанд. Муҳаққиқоне, ки дар риштаи ирфон ва фалсафаи форсӣ-тоҷикӣ тахассус доранд (аз ҷумла Сайид Ҳусайни Наср, Ҳенри Корбен, Ғуломҳусайн Иброҳими Динонӣ, Атоуллоҳи Тадайюн, Абдурафеъи Ҳақиқат, Зиёуддини Саҷҷодӣ ва дигарон) бар он таъкид намудаанд, ки дар орову афкори ин ду шахсияти дар илм мутаолӣ дар масоили фалсафие, ки ба эҳёи андеша ва тафаккури миллӣ иртибот доштанд,  ҳамрангӣ ва наздикӣ мушоҳида мешавад.  Барои ба ин масъала рӯшанӣ андохтан, мо тасмим гирифтем, сараввал роҷеъ ба шахсияти ирфонӣ ва фалсафии Шаҳобуддини Суҳравардӣ  маъруф ба «Шайхи ишроқ» иҷмолан иттилоъ бидиҳем (дар сурате ки шахсияти Ибни Сино машҳур аст ва ҳоҷат ба шиносонидан надорад).

 1. Сабаби навиштани ин мақола чӣ буд?

  Дар солҳои 60-уми асри XX файласуфи машҳури тоҷик устод Акбари Турсон дар яке аз мақолаҳои худ гуфта буд, ки «дар фарҳанги имрӯзаи тоҷик Дорои Дӯст мақоми Суқротро дорад». Зиёиёни он рӯзгор сари ин ибора бо ҳам баҳсу мунозираҳо намуданд. Гуфтугӯи гарми ҳар ду дӯсти шодравон Сарвар Амирҷон ва Нафасбек Раҳмонӣ то ҳол дар хотирам зинда аст... Мушкилӣ сари он буд, ки ҳар нафаре бузургиро бо меъёр ва тарозуи худ месанҷид ва назариёти ҳарифро қабул намекард. Ҳамин тавр, он баҳсҳо ба натиҷае нарасиданд ва оқибат хомӯш шуданд...

 «Шароити мусоиди табиӣ ва иқлимии Тоҷикистон барои ба роҳ мондани хизматрасонии муосири сайёҳӣ ва инкишофи намудҳои гуногуни он имконияти беҳтарин муҳайё кардааст.

Танҳо зарур аст, ки инфрасохтори муосир бунёд ва сифати хизматрасонӣ сатҳи байналмилалӣ ба роҳ монда шавад».

Аз Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон ба маҷлиси Олии ҶТ аз 22 декабри соли 2017.

 Туро  аз  ҷаҳон,  баҳра ҷанг  асту  бас,

Ба фарҷоми  гетӣ  намонад  ба  кас.

Фирдавсӣ

           Муҳтавои  матлаби мухтасари мо  дар  робита  ба  масъалаи   ҷанг   аз  нигоҳи  иҷтимоӣ    аз  қарори  зайл  аст:

. Вожаи «ҷанг» маънои  набард,  пайкор, разм (ниг.: Соатчӣ М. Фарҳанги  донишгоҳӣ, ҷилди аввал. Теҳрон, 1371. -С. 496), ҷидолу  қитол,  корзор,  ситеза,  ҳарб (Гастон Б. Ҷомеашиносии ҷанг. Теҳрон,  1368. –С.1)-ро дошта, ҳамчун истилоҳи  илмӣ  дар  шакли, «полемология» (аз  вожаи  юнонии  полемос - ҷанг   ва  логос -  илм), яъне ҷангшиносӣ истеъмол   мешавад. Ин калима (полемологияро)-ро нахустин  маротиба соли  1946  донишманди  урупоӣ   Б.  Гастон дар  китоби «Сад  миллион  барда» пешниҳод  намудааст (ГастонБ. Ҷомеашиносии ҷанг. Теҳрон,  1368. -С.1).