Содиқи Ҳидоят (1903-1951) яке аз чеҳраҳои мондагори адабу фарҳанги Эрони қарни XX аз миёни шуарои классикии форсии тоҷикӣ беш аз ҳама ба Ҳаким Умари Хайём дилбастагии беандозае дошт.

Бо итминон метавон гуфт, ки дар тӯли зиндагии кӯтоҳи хеш ӯ шефта ва таҳти таъсири  афкору андешаҳои фалсафӣ ва шоирии Хайём будааст. Ҷолиб он аст, ки Содиқи Ҳидоят аз овони ҷавонӣ шефтаи таронаҳои Умари Хайём гардида ва дар синни 20- солагӣ, ки ҳоло ба нависандагӣ гом набардошта буд, маҷмӯаи рубоиёти Хайёмро бо пешгуфторе зери унвони “Шарҳи ҳоли Ҳаким Умари Хайём” (соли 1923) ба чоп мерасонад [1,241] .

  Ваҳдати ҳақиқии миллӣ бидуни инкишофи тафаккypи таъpихӣ, худшиносии миллӣ, бyзypгдошти забон ва меpоси фаpҳангӣ, pавнақy pивоҷи шyypи миллӣ тасаввypнопазиp аст. Сарвари сулҳофари кишваp муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон даp осори мондагорашон - «Тоҷикон даp оинаи таъpих: аз Оpиён то Сомониён», «Тоҷикистон даp остонаи фаpдо», «Фаpҳанг - ҳастии миллат», «Зиёиён pавшангаpони pоҳи фаpдои миллатанд» ва дигар сyханpониҳояшон ғояи ваҳдати миллиpо дар умури давлатдорӣ дорои аҳамияти вижа ва пурарзиш арзёбӣ намудаанд.

 Вернер Штегмайер

 профессори Донишгоҳи Грайфсвалд (Олмон)

ОЯНДАНИГАРИИ[1] ФАЛСАФӢ ДАР НИГОҲИ ФРИДРИХ НИТШЕ

Оянданигарӣ чист?

1.  Таърифи Оянданигарӣ:  Мо ҳамеша ба оянданигарӣ ниёз дорем. Дар ҳар як вазъияти нав оянданигарӣ ҳатмӣ мебошад. Оянданигарӣ ин қобилияти дар вазъияти нав худро дуруст дарёфтан мебошад, то ки имкониятҳои амалнамоӣ пиёда гарданд ва бад-ин васила вазъият зери идора қарор гирад.[2] Мавҷудоти зинда наметавонанд, ки бидуни қобилияти оянданигарӣ ба ҳаёти худ идома диҳанд.

 Миллат дар ҳар марҳилаи таърихӣ ва таҳаввули худ вобаста ба муҳиту шароит ва мушкилоти дохиливу хориҷӣ ба вазъиятҳои хосе дучор мешавад, ки бояд аз онҳо ба хотири рушду пешрафт ва ё ҳадди ақал барои ҳифзи мақом ва бақои хеш роҳи раҳоиро дарёфт кунад. Дарёфти роҳҳои раҳоӣ аз вазъиятҳои мунтазам тағйирёбанда вазифаҳо ва нақшаҳои кори миллатро ташкил мекунанд. Миллате дар ин гирудорҳои беохир муваффақ хоҳад буд, ки муттаҳиду ягона аст ва ба таври хастагинопазир барои ҳифзи манофеи худ дар талош буда, аз маҷмӯи роҳҳои имконпазири ҳалли мушкилот тавоноии дарёфти беҳтарин роҳҳалро дошта бошад.