(Мусоҳибаи ихтисосии Фирдавс Ниёзӣ бо Комил Бекзода дар ҳошияи мақолаи Назри Яздонӣ “Девонае дар коргаҳи шишагар”. // Садои Шарқ, №11, 2020 -С.124-149)
Дар шумораи 11-уми соли 2020, Маҷаллаи “Садои Шарқ” (саҳифаи 124-149) мақолаи шоири халқии Тоҷикистон, номзади илми фалсафа Назри Яздонӣ бо номи “Девонае дар коргаҳи шишагар” (Муҳаммад Иқбол ва Фридрих Нитше) ба чоп расид. Мақола 25 саҳифаро дар бар мегирад. Кормандони Маркази омӯзиши равандҳои муосир ва оянданигарии илмии Академияи миллии Тоҷикистон, нашри чунин мақоларо падидаи мусбат шуморида, барои равшанӣ андохтан ба баъзе масъалаҳои печидаи мақолаи мазкур ба сарходими Институти масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, доктори илмҳои фалсафа Комил Бекзода муроҷиат намуданд. Масъулияти пешбурди мусоҳиба ба уҳдаи яке аз кормандони Марказ -- номзади илмҳои филологӣ, Фирдавс Ниёзӣ вогузошта шуд.
Мусаллам аст, ки дастгоҳ ё ба истилоҳ, машинаи иттилоотӣ ва фаннӣ-техникӣ бо вусъати кайҳонӣ пеш меравад ва ҳар рӯзу ҳар соат дар ин самт навигарию навгониҳои зиёде ба вуқӯъ мепайванданд. Воқеияти имрӯзӣ баёнгари он аст, ки инсон бо фарогирии иттилооти зарурӣ сатҳи огоҳмандиашро тавсеа бахшида, ба сӯйи дарёфти иттилооти навин ва дархӯри замон қадамҳои устувор бармедорад. Дарёфт ва корбасти иттилооти наву муҳим инсонро дар ҳалли мушкилот ва қазоё аз ҳар ҷиҳат кумак мерасонад ва ӯро дар баробари хатароти глобалӣ муқовиматпазир месозад. Аз ҷониби дигар, расона (media) ба унвони абзори муҳими иттилоотӣ, сиёсӣ, мафкуравӣ, фикрӣ ва фарҳангӣ дар сад соли ахир бар фазои зиндагии инсонӣ мусаллат шудааст, то ҷое ки инсоният имрӯз худро бидуни ин василаи иртиботи ҷамъӣ тасаввур карда наметавонад. Фаъолшавии шабакаҳои иҷтимоӣ ва мутамоил шудани насли наврасу ҷавон ба кори онҳо дар асри ҳозир талаботи рӯз маҳсуб меёбад ва нафареро аз наслҳои ҷавон кам пайдо метавон кард, ки бо ин ё он васила ба ин масири иттилоотӣ пайваст набошад.
Воқеан, агар зан, ки аз хамираи зиндагибахшӣ, муҳаббатсозӣ, меҳрварзӣ, вафопарешӣ ва бурдборӣ таркиб ёфтааст, намебуд, ҷаҳону ҳастӣ, аслан қобили таҳаммулу зист намебуд, чунки ваҳшату даҳшат онро фарогир мешуд ва зиндагӣ бемаънӣ ва беҳадаф мегардид. Чун зан бо асли худ – зиндагипарастӣ ва меҳрварзӣ ба ҷаҳону ҳастии бемаънӣ ва беҳадаф ворид гардид, онро, бидуни тардид тағйир ва бар манфиати башар тарҷеҳ дод. Ин аст, ки «Меҳр дар дил парваридан расму ойини ман аст» гӯён зан бо зиндагӣ созгор шуд ва васл (якҷо кардан, пайванд додан)-ро дар муқобили фасл (ҷудо ва пора кардан) ба майдони талошҳо ва гирудорҳо овард. Васле, ки аз асл реша мегирад, инсонсоз ва ҳувиятшинос аст ва он, қабл аз ҳама, ба фитрат, фикрат, малоҳат, муҳаббат, латофат, самимият, отифат, шарофат, наҷобат, фазилат, матонат, ҷасорат ва инсонияти зан бастагӣ дорад. Сифоти мазкур, ки ҳар як дар мавқеъ ва ҷойи худ чида шудаанд, дар маҷмӯъ, комплекси ҳаста ё ядрои иҷтимоӣ – Занро таҷассум мекунанд.
"Человек, сделав выбор между правдой и ложью, берет на себя ответственность и за выбор: или выберет, добрые помысли, добрые речи, добрые дела или злые помыслы, злые речи, злые дела".
Заратуштра
Древний код происхождения народностей при внимательном взгляде на историю появления жизни на земле, по всей видимости, и наглядной очевидностью, никогда не была скрыта от всезнающего ока носителя языка и истинного распознавателя цивилизации. Оно вкупе с корнями, уходящими вдаль, сопряжено с реальной и жестокой действительностью, которое испытывает их жизнестойкость посредством естественного отбора. Слабые мира сего, скорее всего канут в Лето, а сильные по мере привития необходимых навыков приобретут качества незаменимые в их будущей стези.