Дар илми ҳозиразамон дар асоси тасаввуротҳо оид ба олами материалӣ нуқтаи назари системавӣ фаҳмида мешавад. Дар асоси чунин тасаввуротҳо объектҳои дилхоҳи олами материалӣ - зарраҳои бунёдӣ, атом, молекула, ҳуҷайра, организм, растанӣ, ҳайвон, дарё, кӯҳ, сайёра, ситора, галактика ва ғайраро ҳамчун таъсисёбии мураккаб дида баромадан мумкин аст. Ҳамаи объектҳои номбаршуда худ қисмҳои таркибии системаи яклухтро ташкил медиҳанд. Дар илм фаҳмиши системаро барои он дохил менамоянд, ки ба воситаи он яклухтии объектҳоро ишора карда тавонанд. Система бошад, маҷмӯи ҳамаи элементҳо ва робитаи байни онҳоро дар бар мегирад. Яклухтии система чунин маъно дорад, ки ҳамаи қисмҳои таркибии он ба ҳам пайваст гардида, ба хосиятҳои нави якҷояшуда соҳиб мешаванд. Дар илмҳои табиатшиносӣ системаҳои материалиро ба ду мнамуд ҷудо мекунанд: системаҳои табиати зинда ва системаҳои табиати ғайризинда.

Дар барномаи навбатии «Фарҳанги муосир», ки дар шабакаи телевизионии «Сафина» ҳар ҳафта пахш мегардад,  Мирсаид Раҳмонов коршиноси масоили Осиёи Ҷанубии Институти омӯзиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупо иштирок намуда. Мавсуф бо ҳамроҳи муҷрии барнома номзади илмҳои фалсафа, Исомиддин Шарифзода мавзӯи «Равобити фарҳангии Тоҷикистон бо кишварҳои Осиёи Ҷанубӣ» -ро мавриди баррасӣ қарор доданд.

   Соли 1676 астрономи даниягӣ Олаф Рёмер (1644-1710) аввалин шуда, суръати рӯшноиро бо усули астрономӣ ҳисоб намуда, (с = 215 000 км/с) интиҳо доштани онро исбот кард. Бо усули таҷрибавӣ бошад, суръати рӯшноиро нахустин маротиба соли 1849 физики фаронсавӣ Арман Луи Физо (1819-1896) чен кард (с = 313 000 км/с). Яке аз усулҳои мукаммали чекунии суръати рӯшноиро соли 1896 физики амрикоӣ Алберт Майкелсон (1852-1931) пешниҳод кард ва ин усул баъдтар номи таҷрибаи Майкелсон - Морлиро гирифт. Ин таҷриба нишон дод, ки рӯшноӣ ба ҳама самт як хел густариш меёбад. Сипас, ба воситаи таҷрибаи Майкелсон - Морлӣ (физикдони амрикоӣ Эдвард Морлӣ (1838-1923)) суръати рӯшноӣ дар муҳитҳои гуногун чен карда шуд…

   Дар манзараи механикии олам мафҳумҳои фазо ва вақт берун аз таҷриба вуҷуд дошта, новобаста аз ҳеҷ чиз ва бидуни алоқа бо хосиятҳои материяи ҳаракатнок муоина карда мешуданд, чун ки дар механика танҳо протсесҳои баргарданда омӯхта мешаванд. Дар механикаи классикӣ фазо ҳамчун ҷойгоҳи ҷисмҳои ҳаракатнок ва вақт давомнокии ҳолати ин ҷисмҳо дида, баромада мешавад. Камбудии дигари механикаи классикӣ аз он иборат аст, ки фазо ва вақтро ҳамчун шаклҳои мавҷудияти материя дар алоҳидагӣ ва беробита меомӯзад. Ба ҳар ҳол манзараи механикии олам барои бунёди консепсияи ҳозиразамони вақту фазо замина гузошта, тасаввуротро дар бораи хусусиятҳои табиию илмии олам ғанӣ гардонид. Барои он, ки назарияи фазо ва вақт дар илмҳои муосир омӯхта шавад, донистани баъзе принсипу қонунҳои механикаи классикӣ зарур мебошанд.