JM Free Ebooks - шаблон joomla Форекс
Панҷшанбе, 02 Ноябри 2023 10:34

Хатлон: ташаккул ва рушди китобдорӣ

Муаллиф:

  Пас аз касби истиқлол, таваҷҷуҳи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, алалхусус Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар баробари эҳёи анъанаю суннатҳои неки ниёкон ва рушди бахшҳои мухталифи фарҳанг, ба соҳаи китобдорӣ низ хеле афзуд. Махсусан, дастгирию ғамхориҳои Пешвои фарҳангпарвари миллати тоҷик аст, ки давоми солҳои соҳибистиқлолӣ, дар тамоми гӯшаю канори кишвар қасрҳои фарҳангӣ ва китобхонаҳои ҷадиду замонавӣ бунёд гардида, ба насли меросбари миллат тақдим карда мешаванд. Аз ҷумла, яке аз ин иқдомҳои наҷиби Ҳукумати кишвар, таҳти сарварию роҳнамоии бевоситаи Президенти ҷумҳурӣ муҳтарам Эмомлаӣ Раҳмон дар соҳаи китобдорӣ бунёди бинои наву муҳташами Китобхонаи миллии Тоҷикистон (соли 2012) мебошад. Ҳамзамон, Озмуни ҷумҳуриявии «Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст», ки таҳти сарпарастии Президенти кишвар баргузор мешавад, ҳамасола ба як чорабинии бағоят муҳимму пуршукӯҳ табдил меёбад. Мусаллам аст, ки озмуни мазкур бо мақсади баланд бардоштани завқи китобхонӣ, тақвияти ҳофизаи фарҳангӣ, дарёфти чеҳраҳои нави суханвару сухандон, арҷ гузоштан ба арзишҳои миллию фарҳангӣ, инкишофи қобилияти эҷодӣ, таҳкими эҳсоси худогоҳию худшиносӣ, бой гардонидани захираи луғавӣ, тақвияти ҷаҳони маънавӣ ва фаъолгардонии доираи забондонӣ миёни қишрҳои мухталифи ҷомеа, аз ҷумла хонандагону донишҷӯёни ҳамаи зинаҳои таҳсилот ва дар маҷмӯъ, шаҳрвандони кишвар доир мегардад. Ин аст, ки таваҷҷуҳи мардуми китобдӯсту китобхони тоҷик нисбат ба китоб зиёд гардида, китобхонаҳои тамоми гӯшаю канори кишвар барои кулли хонандагонашон тамоми шароити мусоидро муҳайё менамоянд.

  Конститутсия аз вожаи лотинӣ гирифта шуда, ба маъноҳои «сохт», «таъсис додан» ва «муқаррар кардан» далолат мекунад. Ба маънои пурра ин истилоҳ бори аввал дар ИМА баъд аз қабули конститутутсияи ин кишвар дар таърихи 4 марти соли 1789 эътибори ҳуқуқӣ пайдо намудааст. Бо таъбири имрӯза Конститутсия қонуни асосии давлат буда, маҷмуи моддаҳои юридикиест, ки дар асоси он тамоми раванди ҳуқуқтаъминкунӣ дар як давлат ба низом дароварда мешавад.

  Аз эълон шудани «Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф» барои солҳои 2020-2040 қариб се сол сипарӣ мешавад. Бояд қайд намоем, ки омодасозии ин санади муҳим дар асоси таҳлилҳои амиқи иқтисодӣ, иҷтимоӣ, геополитикӣ, имкониятҳои генофондии миллат ва талаботи бозори меҳнати сатҳи ҷаҳонӣ сурат гирифтааст. Ба ҳамагон маълум аст, ки вазъи имрӯзаи сиёсӣ ва геополитикии ҷаҳон хеле мураккаб мебошад. Дар чунин ҳолат аз ҷониби роҳбарияти олии сиёсии Тоҷикистон қабули санади мазкур як таҳаввулоти беназир ва аз ҳама муҳим, қолабшиканӣ нисбат ба тафаккури ҷомеаи мо мебошад. Рӯзе мерасад, ки ба ин иқдом баҳои сазовор дода шуда, арзиши он ба таври воқеӣ дарк карда мешавад, зеро ин санади ояндасози миллат мебошад ва дар баробари ҳуҷҷатҳои муҳими давлатсозии навини мо, ба мисли қабули Қонуни забони давлатӣ, Эъломияи истиқлолияти давлатӣ, Мусолиҳаи миллӣ, сохтмони Нерӯгоҳи барқии обии Роғун, баровардан аз бунбасти нақлиётӣ, ҳимояи марзу буми давлати миллӣ ва ғайра меистад.

  Ҳакими бузург, шоири тавоно, донишманди нодири таърихи мулуки ориёӣ, устод Абулқосим Фирдавсӣ дар  достони безаволаш “Шоҳнома” дар баробари тасвиру тавсифи ашхоси таърихиву асотирӣ, шарҳи рузгори мардуми қадиму замони хеш, садҳо аносири фарҳангии дар он замон наздик ба фаромӯшӣ рафтаи аҷдодиро бо меҳр ва дониши том ба қалам кашидааст.

Аллома Бобоҷон Ғафуров доир ба манобеъи таърихии ин ҳамосаи бузург навишта буданд, ки : “сарчашмаи асосии ҳамосаи Фирдавсиро  силсилаи гуфторҳои сакоию суғдӣ дар бораи Рустам баҳодур, инчунин афсонаҳои суғдиву хоразмӣ дар бораи Сиёвуш ва афсонаи бохтарӣ дар бораи Исфандиёр фароҳам овардаанд”[1, 385].

Китобҳо