Невзирая на закономерности процесса общественных явлений, неизбежность которых подчёркивается для развития и совершенствования общественных отношений, исторический опыт свидетельствует о том, что политические субъекты играют чрезвычайно важную роль в формировании политического действия и его результата. Кажется, что изучение института политического субъекта в системе политических процессов требует вечного и бесконечного усилия по приближению мышления к познанию указанной крайне сложной и представляющей особый интерес проблемы.

Илм агар андак бувад, хораш мадор,

З-он ки дорад илм қадри бешумор

 Фаридаддини Аттор

 Дар ҳадиси Шариф гуфта шудааст:

«Беҳтарин инсон касест, ки барои мардум манфиат биёрад ва бадтаринаш касест, ки барои мардум зарар биёрад».

    Дар таърихи илму адаби ҷаҳонӣ адабиёти форсӣ- тоҷикӣ маҳз бо шеъри хирадварзӣ ва тасвироти зиндагисозӣ ҷойгоҳи муносиб касб кардааст. Шеъри зиндагиро метавон дар қолаби назми ҳикматӣ-фалсафӣ андозагирӣ кард, ки реша, бунёд, поя ва муҳтавои адабиёти форсӣ-тоҷикӣ мебошад. Маҳз каломи муассири манзум, ки бар мабнои хирадварзӣ офарида шуда, аз ашъори падари шеъри форсӣ-тоҷикӣ устод Рӯдакӣ ифтитоҳ ёфтааст, дархӯри ҷомеа буда, ба ниёзҳои иҷтимоӣ, сиёсӣ, фикрӣ, равонӣ, ахлоқӣ ва мадании мардум посух гуфтааст. Гузашта аз ин, адабиёти форсӣ-тоҷикӣ, ба назари муаррихи варзидаи илм Ҷорҷ Сартон, комёбии бузурги илми ҷаҳонист. Ин комёбӣ ва муваффақияти бузурги илми ҷаҳонӣ, ки ба адабиёти форсӣ-тоҷикӣ марбут мешавад, ба шарофати саъю талош ва заҳматҳои фаровони шоирон, ҳакимон ва андешамандоне чун Рӯдакӣ, Фирдавсӣ, Носири Хусрав, Хайём, Аттор, Мавлоно Ҷалолуддини Балхӣ, Саъдӣ, Ҳофиз ва дигарон ба даст омадааст.

Аз адам ҷисми харобу ранги зард овардаам,

Туҳфае имрӯз бар аҳли дард овардаам.

  Вазифаи адабиёт дар ҳар давру замон ифода намудани рӯҳи замон буд. Бо воситаи адабиёт норозигӣ аз синфи ҳукмрон ва зулми замона ифода мегардид. Нақши адабиёт дар ҷомеа хело ҳам бузург аст. Мафҳуми «адабиёт» ва «ҷомеа» ба ҳамдигар алоқаманданд ва дар луғатнома ва фарҳангҳо ба таври гуногун мавриди таҳлил қарор гирифтаанд. Мафҳуми «ҷомеа» ҳамчун фаъолияти якҷояи мақсаднок ва боақлонаи гурӯҳҳои одамон мебошад, ки дар асоси манфиатҳои якҷоя муттаҳид гардидаанд. «Адабиёт» бошад, ин асари хаттиест, ки ҳам арзиши иҷтимоӣ ва ҳам маърифатӣ дорад. Аз ин рӯ, адабиёт манбаи асосии арзишҳои маънавӣ ва ахлоқӣ буда, воситаест, ки инсон тавассути он ҷаҳон ва олами гирду атрофро дарк менамояд, «хуб»-ро аз «бад» фарқ мекунад. Инчунин адабиёт сарчашмаи бузург барои таълиму тарбияи инсон низ мебошад.