Миқдори зиёди маълумот оид ба Кайҳон комилан берун аз атмосфераи Замин боқӣ мондааст. Аксари диапазонҳои инфрасурх ва ултрабунафш, инчунин рентген ва гамма-нӯрҳо, ки пайдоиши кайҳонӣ доранд, барои мушоҳида аз сатҳи Замин дастрас нестанд. Барои омӯхтани Коинот дар ин нӯрҳо, дастгоҳҳои мушоҳидакунанда дар Кайҳон лозим меояд. Чанде пеш астрономияи берун аз атмосферӣ сарнавишти орзӯҳои олимон буд. Ҳоло он ба як соҳаи босуръат рушдёбандаи илм табдил ёфтааст. Натиҷаҳои бо телескопҳои кайҳонӣ ба даст омада, бидуни шубҳа бисёре аз ғояҳои илмии моро дар бораи Коинот дигаргун сохтаанд. Аввалин расадхонаҳои кайҳонӣ дар мадори наздизаминӣ тӯлони фаъолият накардаанд ва барномаҳои мушоҳидвии онҳо бо чанд нуқта маҳдуд буданд. Телескопҳои замонавии кайҳонӣ маҷмӯи беназири дастгоҳҳое мебошанд, ки онҳоро солҳои тӯлонӣ аз ҷониби якчанд кишварҳо таҳия ва идора карда мешаванд. Ҳазорон нафар астрономҳо аз саросари ҷаҳон дар мушоҳидаҳои Расадхонаҳои муосири мадорӣ иштирок мекунанд.

Астрономия аз илмҳои қадимтарин аст, ки дар натиҷаи талаботи моддию маънавии инсоният ба вуҷуд омадааст. Ивазшавии шабу рӯз, ҳаракати Замин, Моҳу Офтоб, ҳаракати сайёраҳо дар гумбади ситоразор, тағйирёбии фазаҳои Моҳ, пайдоиши ситораҳои думдор, ситораҳо, ҳазорҳо воқеаҳои табии олам аз пеши назар гузаштан мегиранд, ки ҳеҷ гоҳ одамонро бетаваҷҷух нагузоштаанд. Одамонро бафикру андеша меоварданд, онҳо ҳамеша дар ҷустуҷӯи кашфи ҳодисаҳо шуда, ҳазор солаҳо аз пайи дастовардҳо, таҳлилу барасии ҳақиқатҳои воқеии ин гумбади нилгун мешудаанд. Мардум чунин ҳодисаҳои зиёди табииро мушоҳида намуда ба саволҳои худ ҷавоб меҷустанд. Дар асри бистум радифҳои зиёди маснӯъ, киштиҳои зиёди кайҳонӣ сохта шуданд, ки инсон акнун на аз Замин, хонаву ҷойи зист балки аз Кайҳон, дар миёни ҷирмҳои зиёди осмонӣ моҳову солҳо фаъолият намуда, олами воқеии ситоразорро аз наздик бо нодиртарин асбобу дастгоҳҳои ҳозира таҳқиқ менамояд.

Маълум аст, ки сирру асрорҳои аз ҷиҳати илми асоснок нагардида олимонро водор месозад, то баҳри кашфи илмии онҳо кушиш намоянд. Роҳ ба ҳақиқати илми бо ҷамъоварии далелҳо, низоми онҳо, ҷихати умумӣ шурӯъ мешавад. Далелҳо танҳо далелҳо ҳастанд, ки таҳкурсии ягон гипотеза ё кор, ки дар натиҷаи омӯзиши кори душвор пайдо мегардад. Илми астрономия ба мо имконияти медихад, ки барои ҳалли масъалаҳои берун аз атмосфера ва галакттика роҳи хал пайдо намоем.