(Паёми табрикии аъзои маҳфили “Ҷаҳони андеша” ба ифтихори зодрӯзи адабиётшинос, андешаманд ва рӯшангари миллӣ, Устод Зафари Мирзоён)
Исми муҳаққиқ, адабиётшинос, андешаманд ва рӯшангари муосири тоҷик устод Зафари Мирзоён солҳост, ки ба доираи васеи донишмандону фаъолони маданӣ ва қишри зиёиёни миллӣ ошност. Устод Мирзоён бидуни интизории подошу мукофоте умри азизи хешро сарфи омӯзишу пажӯҳиши масъалаҳои умдаи миллию ҳувиятӣ карда, то имрӯз дар масири ташаккулу таҳаввули ҳувияти миллӣ ва ҷаҳоншиносии аҷдодӣ бардамона гом бармедорад. Заҳмату талошҳои бардавом ва ҷуръату ҷасорати фавқулодаи миллӣ устод Мирзоёнро дар байни табақоти гуногуни иҷтимоию мадании ҷумҳурӣ соҳибном кардааст. Махсусан, аз тариқи арзёбии мушаххасоти аҷдодӣ, шинохти таърихи ватанӣ, муаррифии чеҳраҳои таъсиргузори бумӣ, баррасии арзишу мероси гаронмояи миллӣ, раванди миллатсозию ҳувиятпарастӣ ва таблиғи густардаи Ҳаким Фирдавсӣ ва “Шоҳнома”-и безавол устод Мирзоён дар садри ҷадвали худогоҳию хештаншиносии миллӣ қарор дорад.
(Шодбошии аъзои маҳфили “Ҷаҳони андеша” ба ифтихори зодрӯзи файласуф, инсоншинос ва зиёии миллӣ, Устод Муҳаммадалӣ Музаффарӣ)
Имрӯз (5 май) файласуфи озода ва инсоншиноси мумтози миллӣ устод Муҳаммадалӣ Музаффарӣ зодрӯз доранд. Устод як умри азизи хешро сарфи омӯзишу пажӯҳиши масъалаҳои умдаи фалсафӣ, илмӣ, иҷтимоӣ, ахлоқӣ, ҳувиятӣ ва инсоншиносӣ карда, то имрӯз дар масири таҳқиқи инсоншиносӣ(антропология)-и муосир ва ниҳоятан, ҷаҳоншиносии фалсафию илмӣ гомҳои устувор бармедоранд. Ҳанӯз аз овони мактабӣ дар муҳити музофотӣ устод Муҳаммадалӣ Музаффарӣ аз тариқи мутолеаи осори адабию фалсафӣ, мушоҳидаи ҳаводис ва андӯхтани таҷрибаи рӯзгор пурсишгарӣ ва озодандеширо ба сифати мушаххасоти ҳувиятию эҷодӣ меъёри фаъолият ќарор дода, дар ин самти мушкилписанд то имрўз заҳмат мекашад.
Пусиши 1. Дуруди Наврӯзии худро ба Шумо, устоди арҷманд ироа медорам. Суоли нахуст ин аст, ки лутфан, бигӯед, Наврӯз чӣ марҳилаҳои талху ширини таърихиро то замони мо аз сар гузарондааст?
Нозим Нурзода:
Қаблан, Наврӯзи Ҷамшедиро, ки умраш баробари қидмат (қадимият)-и умри миллат аст, барои мардуми шарифи Тоҷикистон ва кишварҳои ҳавзаи Наврӯз шодбош мегӯям ва тамоми хушиҳои зиндагӣ ва рӯзгорро таманно менамоям. Баъдан, Наврӯзи Ҷамшедӣ, ки ба шахсияти нимаустуравӣ ва ниматаърихии мо Ҷамшеди Пешдодӣ нисбати асосӣ дорад, аз куҳантарин ҷашнҳои миллию мардумӣ аст ва беҳуда нест, ки устурашинос ва пажӯҳишгари ойинҳои куҳани миллӣ, устод Ҳошими Разӣ умри онро баробари умри миллат (манзур мардуми иронитабор аст) донистааст (ниг.: Разӣ Ҳошим. Гоҳшуморӣ ва ҷашнҳои Ирони бостон. Теҳрон: Беҳҷат, 1380. -С.17). Гузашта аз ин, Наврӯзи Ҷамшедӣ, қабл аз ҳама, ҷашни худшиносӣ ва ҳувиятсозии миллӣ аст ва қатъи назар аз фишорҳою таҳдидҳои рӯзмарраи аҷнабиён, чи дар гузашта ва чи имрӯз аз масири дуруст, ки хештаншиносию худсозӣ ва мардумсолорию ҳамбастагист, мунҳариф нашудааст. Ба пурсиши аввали Шумо, ки ба мароҳили Наврӯзи бостонӣ, ки ба унвони шаҳодатномаи ойинӣ ва фалсафии мардуми мо муаррифӣ мешавад, мебояд муфассалтар посух дод.
Наврӯз, ки ҷашни ҳамсипосӣ бошад,
Дар силсилаи русум асосӣ бошад,
Ҷашне, ки на динӣ, на сиёсӣ бошад,
Дар сархатти ҷадвали қиёсӣ бошад,
Чун зубдаи осори ҳамосӣ бошад,
Фарҳанги шукӯҳу худшиносӣ бошад!
Наврӯзи Ҷамшедӣ дар ҳамбастагӣ бо баҳори Хуршедӣ ба сарзамини мо қадам ранҷа фармуда, фазою муҳити наврӯзию баҳориро бароямон ҳадя месозад. Асотири паҳлавӣ гувоҳи онанд, ки Наврӯз ба Ҷамшед ва Ҷамшед бо Наврӯз тамъаманд ва дар муколимот ва танзими зиндагӣ яке дигареро комил месозад. Ақвоми ориёӣ аз бомдоди таърихи инсонӣ миёни мардуми манотиқи гуногун аз аввалинҳо шуда, ба парастиши аносири табиӣ ва заминӣ, мисли офтоб, борон, оташ, хоку бод даст заданд. Дар қолаби тафаккури устурии онҳо ашёи табиӣ ё ба истилоҳ, воқеӣ ҷойгоҳи вижа дошт.