Дар давра ва мароҳили таърихӣ инсон барои бароварда сохтани ниёзҳои иҷтимоӣ, фикрӣ, сиёсӣ, идеологӣ, ахлоқӣ, иқтисодӣ ва маданӣ ба табиат як навъ даргир шуд ва дар айни замон бо неруҳои табиӣ, ки тағйирнаёбандаанд, созиш кард. Маҳз дар ҷараёни даргирӣ ва созишҳо силсилаи бовару эътиқодоти динию мазҳабӣ шакл гирифтанд, ки ғолибан бар мабнои хурофот устувор буданд.