Пусиши 1. Дуруди Наврӯзии худро ба Шумо, устоди арҷманд ироа медорам. Суоли нахуст ин аст, ки лутфан, бигӯед, Наврӯз чӣ марҳилаҳои талху ширини таърихиро то замони мо аз сар гузарондааст?
Нозим Нурзода:
Қаблан, Наврӯзи Ҷамшедиро, ки умраш баробари қидмат (қадимият)-и умри миллат аст, барои мардуми шарифи Тоҷикистон ва кишварҳои ҳавзаи Наврӯз шодбош мегӯям ва тамоми хушиҳои зиндагӣ ва рӯзгорро таманно менамоям. Баъдан, Наврӯзи Ҷамшедӣ, ки ба шахсияти нимаустуравӣ ва ниматаърихии мо Ҷамшеди Пешдодӣ нисбати асосӣ дорад, аз куҳантарин ҷашнҳои миллию мардумӣ аст ва беҳуда нест, ки устурашинос ва пажӯҳишгари ойинҳои куҳани миллӣ, устод Ҳошими Разӣ умри онро баробари умри миллат (манзур мардуми иронитабор аст) донистааст (ниг.: Разӣ Ҳошим. Гоҳшуморӣ ва ҷашнҳои Ирони бостон. Теҳрон: Беҳҷат, 1380. -С.17). Гузашта аз ин, Наврӯзи Ҷамшедӣ, қабл аз ҳама, ҷашни худшиносӣ ва ҳувиятсозии миллӣ аст ва қатъи назар аз фишорҳою таҳдидҳои рӯзмарраи аҷнабиён, чи дар гузашта ва чи имрӯз аз масири дуруст, ки хештаншиносию худсозӣ ва мардумсолорию ҳамбастагист, мунҳариф нашудааст. Ба пурсиши аввали Шумо, ки ба мароҳили Наврӯзи бостонӣ, ки ба унвони шаҳодатномаи ойинӣ ва фалсафии мардуми мо муаррифӣ мешавад, мебояд муфассалтар посух дод.
Наврӯз, ки ҷашни ҳамсипосӣ бошад,
Дар силсилаи русум асосӣ бошад,
Ҷашне, ки на динӣ, на сиёсӣ бошад,
Дар сархатти ҷадвали қиёсӣ бошад,
Чун зубдаи осори ҳамосӣ бошад,
Фарҳанги шукӯҳу худшиносӣ бошад!
Наврӯзи Ҷамшедӣ дар ҳамбастагӣ бо баҳори Хуршедӣ ба сарзамини мо қадам ранҷа фармуда, фазою муҳити наврӯзию баҳориро бароямон ҳадя месозад. Асотири паҳлавӣ гувоҳи онанд, ки Наврӯз ба Ҷамшед ва Ҷамшед бо Наврӯз тамъаманд ва дар муколимот ва танзими зиндагӣ яке дигареро комил месозад. Ақвоми ориёӣ аз бомдоди таърихи инсонӣ миёни мардуми манотиқи гуногун аз аввалинҳо шуда, ба парастиши аносири табиӣ ва заминӣ, мисли офтоб, борон, оташ, хоку бод даст заданд. Дар қолаби тафаккури устурии онҳо ашёи табиӣ ё ба истилоҳ, воқеӣ ҷойгоҳи вижа дошт.
(Мусоҳибаи ихтисосии Фирдавс Ниёзӣ бо Комил Бекзода дар ҳошияи мақолаи Назри Яздонӣ “Девонае дар коргаҳи шишагар”. // Садои Шарқ, №11, 2020 -С.124-149)
Дар шумораи 11-уми соли 2020, Маҷаллаи “Садои Шарқ” (саҳифаи 124-149) мақолаи шоири халқии Тоҷикистон, номзади илми фалсафа Назри Яздонӣ бо номи “Девонае дар коргаҳи шишагар” (Муҳаммад Иқбол ва Фридрих Нитше) ба чоп расид. Мақола 25 саҳифаро дар бар мегирад. Кормандони Маркази омӯзиши равандҳои муосир ва оянданигарии илмии Академияи миллии Тоҷикистон, нашри чунин мақоларо падидаи мусбат шуморида, барои равшанӣ андохтан ба баъзе масъалаҳои печидаи мақолаи мазкур ба сарходими Институти масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, доктори илмҳои фалсафа Комил Бекзода муроҷиат намуданд. Масъулияти пешбурди мусоҳиба ба уҳдаи яке аз кормандони Марказ -- номзади илмҳои филологӣ, Фирдавс Ниёзӣ вогузошта шуд.