Мусаллам аст, ки ҷашн ва ё ид (дақиқан, ҳар ду вожа, асли форсӣ-тоҷикӣ дошта, ба маънои ойинҳои шодмонӣ далолат мекунанд) вуҷуди фарогири маънавӣ, фарҳангӣ ва отифии як халқияту миллиятро дар паҳнои зиндагии башарӣ муаррифӣ месозанд. Ҷашн қолаби фарҳангиест, ки ҳолати равонӣ ва фикрию ахлоқии мардумро дар макону замон ва ҷуғрофиёи мушаххас таъйину таъйид мекунад. Дар ин қолаби фарҳангӣ хамирмояи ҳувияти қавмӣ ва миллӣ рехта мешавад ва чун риштаи дарозе дар бастаи фарҳанги маънавӣ печиш мехӯрад ва бо гузашти замон устувор мегардад. Ин аст, ки мардум аз бомдоди вуҷуд барои осудагию оромиши хотир ҷашну ойинҳо мебофтанд ва барои тақвияту идомати онҳо…

Устод Назрӣ Асадзода! Бо руҷӯъе лирикӣ: Ҳар гоҳ сухан дар бораи Шумо меравад, хаёлан фикр мекунем, ки дар рӯбарӯйи манзарае қарор дорем ва ин манзара ба сони бӯстони иборат аз ҳама анвои гул мебошад ва дар миёни анбӯҳи гулҳо гулеро шабеҳ ба Нилуфар мебинем (ва ин гул яқин образи Шумост). Ин мисли он аст, ки гулҳои дигар аз рӯйи қонуни фитрат нашъунамо мекунанд, вале гули Нилуфар аст, ки аз шахсияти худ огаҳӣ дорад ва ҳамвора мекӯшад, ки аз ҳама гуна олоишоти гирду атроф худро пок ва тоза нигоҳ дорад.

 Баҳси тағйири хат дар Эрон таърихи беш аз 150 - сола дошта, дар робита ба вазъи иҷтимоӣ-сиёсӣ ва иқтисодии кишвар гоҳе хомӯш ва гоҳе дубора авҷ мегирифтааст. Аз солҳои бист то охири солҳои 60-уму ибтидои солҳои 70-уми қарни ХХ масъалаи мазкур мавриди ҷарру баҳси аҳли илму фарҳанги Эрон қарор гирифтааст. Ин масъала, махсусан, баъд аз сафари расмии Ризошоҳ ба Туркия (соли 1934) ва дастури ӯ дар бораи иқдомоти табдили алифбо дубора мавриди омӯзишу таҳқиқу баҳси доманадоре дар маҳофили илмӣ, адабӣ ва васоили ахбори оммаи Эрон қарор гирифт. Ба-дин робита, бинобар иттилои Яҳё Оринпур дар анҷоми ин амр аз ҷониби ҳукумат…

Дар ин ҷустор ба таври фишурда мехоҳем дар бораи таъсири фарҳанги ориёӣ дар ташаккули тамаддуни башарӣ бо ишора ба ҷойгоҳи муҷассамаи Озодӣ дар Иёлоти Муттаҳидаи Амрико бипардозем. Муҷассамаи Озодӣ тандисе аст, ки ҳамакнун дар шаҳри Ню-Йорк бахши Манҳетен чашмнавози миллионҳо ҷаҳонгард аст. Ин тандис сохтаи дасти пайкартароши фаронсавӣ бо номи Фредерик Огуст Бартолди аст ва сохтаи дарунии тандисро Густав Эйфил - муҳандиси фаронсавии Бурҷи Эйфил офаридааст. Ин шоҳкори ҳунарӣ ва самбули озодӣ аз сӯйи давлати Фаронса дар соли 1886 ба шодбоши ҷашни садумин солгарди истиқлоли Амрико аз чанголи Англия, ба давлати Амрико пешкаш гардид.

«Аз рӯзи ироаи Паёми навбатии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон марҳилаи нави ободкорӣ ва созандагӣ дар кишвар дар ҳамаи соҳаҳои хоҷагии халқ равнақи тоза пайдо кард. Бояд тазаккур дод, ки Паёми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон воситаи асосии робитаи Сарвари давлат бо мақомоти қонунгузори ҳокимият дар Тоҷикистон мебошад ва дар раванди эъмори давлати демократии ҳуқуқбунёд мавқеи хоса дорад. Паёми Президент ин ҳуҷҷати сиёсиест, ки мавқеи сарвари давлатро дар самтҳои асосии сиёсати давлатӣ, рушди сохтори конститутсионии Тоҷикистон ва муносибатҳо бо кишварҳои хориҷӣ дар бар гирифта, фаъолияти қонунгузории парлумонро роҳнамоӣ мекунанд» – иброз дошт дар суҳбат бо АМИТ «Ховар» муовини Директори Институти фалсафа, сиёсатшиносӣ ва ҳуқуқи…